Trong xây dựng, độ sụt bê tông là một thông số kỹ thuật quan trọng, giúp thợ xây đánh giá độ đạt chuẩn của hỗn hợp bê tông trước khi tiến hành thi công. Tuy nhiên, không phải ai cũng nắm rõ khái niệm này cũng như vai trò của nó trong chất lượng công trình. Vậy độ sụt bê tông thực chất là gì? Cách kiểm tra độ sụt của bê tông sao cho chính xác? Hãy cùng nhau tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây nhé!
Nội dung chính
1. Độ sụt bê tông là gì?
Độ sụt bê tông là một khái niệm trong xây dựng dùng để đánh giá độ nhão hay độ dẻo của bê tông tươi. Hiểu đơn giản, đó là việc đo xem bê tông “lún” xuống bao nhiêu sau khi được đổ đầy vào một khuôn hình nón chuyên dụng rồi rút khuôn ra. Khi bê tông tươi được đổ vào khuôn, dưới tác dụng của trọng lực và khả năng chảy, nó sẽ hạ thấp xuống. Độ sụt bê tông chính là phần chênh lệch giữa chiều cao ban đầu của hỗn hợp và chiều cao của nó sau khi bị sụt.
2. Cách tính độ sụt bê tông
Độ sụt bê tông là chỉ số quan trọng giúp kiểm soát chất lượng và đảm bảo tính ổn định của công trình. Việc đo độ sụt giúp kỹ sư đánh giá và lựa chọn loại hỗn hợp bê tông phù hợp, từ đó nâng cao độ bền và an toàn khi thi công công trình.
Theo tiêu chuẩn ASTM C143-90A hoặc TCVN 3105-93, độ sụt được ký hiệu là SN (đơn vị cm). Dụng cụ kiểm tra gồm côn Abrams – hình nón cụt, rỗng hai đầu, kích thước tiêu chuẩn cao 305 mm, đường kính đáy 203 mm, đường kính miệng 102 mm và que đầm bằng thép tròn, đường kính 1,6 cm, dài 60 cm, dùng để nén chặt hỗn hợp khi thử.
Công thức tính: Độ sụt (SN) = 305 – [Chiều cao của bê tông tươi]
Dựa vào giá trị đo được, bê tông được chia thành ba nhóm:
- Bê tông cứng: SN thấp (thường < 4 cm), thích hợp cho các cấu kiện chịu lực lớn.
- Bê tông dẻo: SN < 8 cm, dễ thi công, thường dùng cho móng, sàn.
- Bê tông siêu dẻo: SN từ 10–22 cm, chảy tốt, phù hợp với thi công bằng bơm hoặc ở vị trí khó đổ.
3. Độ sụt bê tông bao nhiêu là hợp lý
Độ sụt bê tông được xem là hợp lý khi vừa đáp ứng yêu cầu kỹ thuật của hỗn hợp, vừa phù hợp với điều kiện và phương pháp thi công. Mỗi loại công trình của mỗi hạng mục sẽ cần một mức độ sụt khác nhau để đảm bảo thi công thuận lợi và đạt chất lượng cao nhất.
Với nhà dân dụng, nếu sử dụng bơm bê tông, độ sụt thường ở mức 10 ± 2 cm và có thể tăng lên 12 ± 2 cm khi thi công ở độ cao lớn. Còn khi đổ trực tiếp không dùng bơm thì độ sụt hợp lý khoảng 6 ± 2 cm.
Về mác bê tông, nhà dưới 3 tầng thường dùng mác 200; nếu nhịp dầm lớn thì chọn mác 250. Nhà từ 4 – 6 tầng dùng mác 250, còn nếu nhịp dầm lớn thì dùng mác 300. Với nhà từ 6 – 10 tầng, mác bê tông phù hợp là 300.
4. Cách kiểm tra độ sụt của bê tông chính xác
4.1 Chuẩn bị thiết bị kiểm tra độ sụt bê tông
Trước khi tiến hành đo độ sụt của bê tông, cần chuẩn bị đầy đủ các dụng cụ chuyên dụng để đảm bảo kết quả chính xác. Bộ thiết bị kiểm tra gồm:
- Nón sụt: Là khuôn hình nón cụt bằng thép hoặc hợp kim, có kích thước tiêu chuẩn, được dùng để đựng hỗn hợp bê tông khi đo.
- Mâm đo: Tấm phẳng bằng thép hoặc kim loại cứng, bề mặt nhẵn, đặt nón sụt cố định trong quá trình kiểm tra.
- Que đầm: Thanh thép tròn, trơn, dài khoảng 60 cm, đường kính 16 mm, dùng để đầm nén hỗn hợp bê tông.
- Bay hoặc xẻng nhỏ: Dùng để xúc bê tông cho vào nón.
- Thước đo: Loại thước thép có chia vạch mi-li-mét, dùng để đo chính xác độ sụt sau khi tháo nón.
Tất cả thiết bị cần được làm sạch và đặt ở nơi bằng phẳng trước khi bắt đầu kiểm tra để tránh sai số trong quá trình đo.
4.2 Quy trình kiểm tra độ sụt bê tông chuẩn và chi tiết
Bước 1: Chuẩn bị và cố định nón sụt
Trước khi tiến hành kiểm tra, ta cần đặt nón sụt bê tông lên mâm đo và giữ cố định bằng hai chân để tránh bị xê dịch. Dùng bay hoặc xẻng xúc hỗn hợp bê tông, cho vào khoảng 1/3 chiều cao nón. Tiếp đó, dùng que đầm thép tròn, trơn để đầm đều theo vòng tròn bên trong nón, mỗi lớp 25 lần. Việc đầm chặt này giúp loại bỏ bọt khí và làm cho hỗn hợp được nén chặt, từ đó đảm bảo kết quả đo độ sụt chính xác.
Bước 2: Đổ đầy hỗn hợp vào nón
Tiếp tục đổ hỗn hợp bê tông vào nón theo 3 lớp, mỗi lớp đều phải được đầm chặt 25 lần như ở bước đầu. Nếu thiếu hỗn hợp, bổ sung thêm cho đầy, sau đó dùng que gạt bỏ phần bê tông dư ở miệng nón để bề mặt bằng phẳng. Khi đã đổ đầy, rút nón sụt thẳng đứng trong vòng tối đa 5 giây, tránh tác động làm ảnh hưởng đến khối bê tông.
Bước 3: Đo độ sụt
Sau khi rút nón, chờ khoảng 5 giây để bê tông ổn định. Đặt nón úp xuống bên cạnh khối bê tông vừa tháo và dùng thước chuyên dụng đo khoảng cách từ đỉnh nón úp đến điểm cao nhất của khối bê tông. Đây chính là độ sụt – thông số phản ánh độ linh động và tính đồng nhất của mẻ bê tông vừa kiểm tra.
Xem thêm:
Bài viết trên đây đã giải đáp cho bạn câu hỏi độ sụt bê tông là gì và cách kiểm tra độ sụt của bê tông. Hy vọng những thông tin trên giúp bạn hiểu rõ, biết cách đo và lựa chọn độ sụt phù hợp để áp dụng vào thi công thực tế một cách hiệu quả. Nếu bạn có nhu cầu tư vấn hoặc đặt hàng bê tông với Mragroup chuẩn kỹ thuật, hãy liên hệ ngay với MRA để được hỗ trợ nhanh chóng và chuyên nghiệp.
